در این مقاله از لوکس دکوراسیون، به صورت گام به گام و با رویکرد تخصصی، مراحل کامل اجرای اسکلت فلزی را از فاز طراحی تا نصب نهایی بررسی می کنیم. اجرای اصولی اسکلت فلزی نقش اساسی در پایداری، ایمنی و سرعت ساخت پروژه های ساختمانی دارد و انتخاب درست متریال، روش های اتصال و رعایت استانداردهای مهندسی در هر مرحله اهمیت حیاتی دارد.
مرحله اول: طراحی سازه فلزی
- انجام محاسبات مهندسی توسط مهندس محاسب مطابق با آیین نامه های روز (مانند مبحث ۱۰ مقررات ملی ساختمان ایران یا AISC)
- تعیین نوع تیر و ستون، نوع اتصالات (پیچی، جوشی یا مختلط)
- بررسی نیاز به مهاربند یا بادبند جهت افزایش پایداری جانبی
خروجی این مرحله:
- نقشه های اجرایی (شاپ دراوینگ)
- لیستوفر دقیق مصالح فولادی
- جزئیات اتصالات
مرحله دوم: تأمین مصالح و ساخت در کارخانه
- برش پروفیل ها با دستگاه CNC یا گیوتین
- سوراخ کاری و پانچ نقاط اتصال
- آماده سازی اتصالات (صفحات، سخت کننده ها، گوشه ها)
- جوشکاری اولیه در شرایط کنترل شده
- رنگ آمیزی ضد زنگ (Primer) در صورت نیاز
🔧 نکته فنی: اگر اسکلت از نوع پیچ و مهره ای باشد، سوراخ کاری و آماده سازی باید با دقت میلی متری انجام شود.
مرحله سوم: آماده سازی محل اجرا (فونداسیون و بیس پلیت ها)
- اجرای فونداسیون (بتنی) بر اساس پلان اجرایی
- جایگذاری بولت ها و بیس پلیت ها با دقت بالا
- تراز کردن صفحات پایه برای قرارگیری ستون ها
نکات کلیدی:
- استفاده از شابلون برای تثبیت موقعیت بولت ها
- کنترل شاقولی بودن صفحه ها با دوربین نقشه برداری
مرحله چهارم: حمل قطعات به محل پروژه
- حمل امن قطعات به محل نصب (ستون، تیر، مهاربند و …)
- رعایت اصول انبارش، جلوگیری از تاب خوردگی یا زنگ زدگی
- شماره گذاری قطعات مطابق با نقشه های شاپ
مرحله پنجم: نصب ستون ها
- نصب ستون های طبقه اول روی بیس پلیت ها
- استفاده از جرثقیل برای استقرار ستون ها
- کنترل شاقولی بودن ستون با شاغول یا تئودولیت
- تثبیت اولیه با بادبند موقت یا مهار دستی
مرحله ششم: نصب تیرها و مهاربندها
- مونتاژ تیرهای اصلی و فرعی بر اساس پلان سقف
- نصب مهاربندهای افقی و مورب جهت پایداری بیشتر
- اجرای جوشکاری یا بستن پیچ ها طبق دیتیل اجرایی
🔩 اگر اسکلت پیچ و مهره ای باشد:
- کنترل گشتاور بستن پیچ ها با ترک متر
- استفاده از واشرهای مناسب طبق استاندارد DIN
مرحله هفتم: کنترل نهایی سازه و جوش ها
- انجام تست جوش (VT, UT, PT) توسط بازرس جوش
- کنترل ابعادی و تطبیق با نقشه های شاپ
- بررسی سختی سازه و رفع لقی احتمالی در اتصالات
مرحله هشتم: ضدزنگ، رنگ آمیزی یا گالوانیزه نهایی
- اجرای لایه ضد زنگ نهایی (در محل پروژه یا کارخانه)
- رنگ آمیزی نهایی یا گالوانیزه گرم (در پروژه های صنعتی یا مناطق مرطوب)
- اطمینان از پوشش کامل محل جوش ها و اتصالات
جدول مراحل اجرای اسکلت فلزی
| مرحله | اقدامات اصلی | مسئول اجرا |
|---|---|---|
| طراحی سازه | محاسبه، تهیه نقشه ها | مهندس محاسب |
| ساخت قطعات | برش، سوراخ کاری، مونتاژ اولیه | کارخانه اسکلت فلزی |
| آماده سازی فونداسیون | اجرای بیس پلیت، بولت، فونداسیون | تیم عمرانی |
| نصب ستون ها و تیرها | جرثقیل کاری، اتصال، شاقولی سازی | نصاب اسکلت فلزی |
| جوشکاری و کنترل | جوش، تست، بازبینی مهندسی | تیم جوشکار و ناظر |
| رنگ آمیزی نهایی | اجرای پوشش ضدزنگ و محافظ | واحد رنگ و تکمیل |
سوالات متداول
آیا اجرای اسکلت فلزی سریع تر از بتنی است؟
بله، در اغلب پروژه ها زمان اجرای اسکلت فلزی کمتر از بتنی است، مخصوصاً در ساختمان های بلندمرتبه.
کدام اتصالات برای اسکلت فلزی بهتر است؟ جوشی یا پیچ و مهره ای؟
اتصالات پیچ و مهره ای به دلیل سرعت بالا، کنترل کیفیت بهتر و اجرای خشک در پروژه های بزرگ ترجیح داده می شوند، اما در پروژه های خاص ممکن است جوشی مناسب تر باشد.
آیا امکان اجرای اسکلت فلزی در پروژه های مسکونی وجود دارد؟
بله، بسیاری از ساختمان های لوکس یا نیازمند دهانه های بزرگ بدون ستون وسط از اسکلت فلزی استفاده می کنند.
جمع بندی
اجرای اسکلت فلزی یک فرایند دقیق، سریع و مهندسی شده است که نیاز به هماهنگی کامل بین طراح، سازنده، نصاب و ناظر دارد. با رعایت مراحل اصولی و استفاده از متریال و اتصالات استاندارد، می توان اسکلت مقاوم، ایمن و با دوام بالا برای انواع پروژه های ساختمانی ایجاد کرد
