فرایند ساخت اسکلت فلزی در کارخانه یکی از مهمترین مراحل در ساخت سازه‌های فلزی است که در طی آن، از مواد اولیه فلزی با استفاده از تجهیزات و فناوری‌های مدرن، اسکلت‌های پایه‌ای برای ساختمان‌ها، پل‌ها، و سازه‌های دیگر ساخته می‌شود. این فرایند از مراحل متعدد و پیچیده‌ای تشکیل شده است. هر یک از این مراحل نیازمند دقت و دانش فنی بالا هستند تا به دست آوردن یک اسکلت فلزی با کیفیت و استحکام مناسب ممکن شود.
از آنجا که ساخت اسکلت فلزی اساسی‌ترین بخش در ساخت و ساز است، اهمیت آن به عنوان یکی از روش‌های اصلی ساخت سازه‌های فلزی بسیار حیاتی است.
معرفی فرایند ساخت اسکلت فلزی در کارخانه
در راستای ساخت هر سازه، مجموعه‌ای از مراحل مشخص باید طی گردد و اصول و مقررات مشخصی باید به طور کامل رعایت شوند. این امر در مورد ساخت و نصب اسکلت فلزی نیز صدق می‌کند، زیرا هر سازه‌ای که باید با این روش ساخته شود، باید به صورت مرحله به مرحله این فرآیند را طی کند. فرایند ساخت اسکلت فلزی در کارخانه شامل مجموعه‌ای از مراحل متنوع است. مراحل اولیه اجرایی اسکلت فلزی
مراحل اولیه اجرایی اسکلت فلزی در هر پروژه، به طور معمول با کسب مجوزهای لازم از مراجع مربوطه آغاز می‌شود. سپس، تجهیزات مورد نیاز برای شروع کار باید تهیه و آماده شود. در صورت لزوم، ساختمان‌های قدیمی باید تخریب گردند که حین این فعالیت‌ها رعایت کامل نکات ایمنی از جمله مقررات ملی ساختمان بسیار حائز اهمیت است.
حتما بخوانید: بهترین تولیدکنندگان سازه فولادی
در برخی پروژه‌ها، نیاز به خاکبرداری و بررسی دقیق خاک محل ساخت وجود دارد. این بررسی‌ها شامل انجام آزمایشات مختلف برای شناخت نوع خاک و ویژگی‌های آن می‌شود. پس از این مراحل، نوبت به استفاده از بتن مگر یا بتن لاغر می‌رسد.
این نوع بتن وظیفه دارد از تماس مستقیم پایه‌های سازه با خاک جلوگیری کرده و برای ایجاد رگلاژکف فونداسیون و سطح صاف برای ادامه پی‌سازی استفاده می‌شود. در مرحله بعد، نقشه‌ی ساختمان بر روی پی طراحی و اجرا می‌شود تا به ساختمانی مطابق با استانداردها و نیازمندی‌های پروژه برسیم.
1. اجرای فونداسیون اسکلت فلزی
مراحل اجرای فونداسیون برای اسکلت فلزی یکی از مهمترین بخش‌های ساخت سازه است؛ زیرا استحکام و پایداری ساختمان به صورت مستقیم به کیفیت فونداسیون مربوط می‌شود. در این فرآیند، ابتدا آرماتورها بر اساس نقشه‌های مربوطه در فونداسیون قرار داده می‌شوند.
البته این نکته حائز اهمیت است که فاصله میان میلگردها و سطح آزاد بتن کمتر از ۴ سانتی‌متر نباشد. سپس، قالب‌بندی فونداسیون صورت می‌گیرد. به طور معمول از تخته‌های صاف و محکم برای فونداسیون استفاده می‌شود. این قالب‌ها وظیفه نگهداری بتن در شکل مورد نظر را دارند. به علاوه وزن آن را تا زمان خشک شدن تحمل می‌کنند.
استفاده از قالب‌بندی فونداسیون علاوه بر جلوگیری از نشت آب و کاهش رطوبت، به محافظت در برابر شرایط محیطی مختلف از جمله محافظت در برابر سرما و گرما نیز کمک می‌کند. به این ترتیب، اجرای صحیح این مرحله از ساخت، از مهمترین عوامل تضمین کننده استحکام و پایداری سازه فلزی است.
2. نصب بولت‌های صفحه ستون
نصب بولت‌های صفحه ستون در اسکلت فلزی یکی از مراحل حیاتی و اساسی در برخی پروژه‌هاست که نیازمند دقت ویژه است. اغلب از دوربین‌های نقشه‌برداری برای تعیین مکان دقیق این بولت‌ها استفاده می‌شود تا بتوان به طور دقیق آنها را در مکان‌های مناسب و مهندسی شده نصب کرد. نصب بولت‌ها باید به نحوی انجام شود که بعد از ریختن بتن، نیازی به تغییر مکان آنها نباشد. برای این منظور، از شابلون‌هایی که ابعادی مشابه صفحه ستون دارند، استفاده می‌شود.
بعضی از افراد برای انجام این کار از جرثقیل استفاده می‌کنند، اما این روش دقت کافی را فراهم نمی‌کند و ممکن است با مشکلات اجرایی روبرو شود. اگرچه این روش ممکن است سرعت بیشتری داشته باشد، اما از نظر دقت قابل قبول و مورد تایید نیست. برای جلوگیری از مشکلاتی مانند محکم نشدن مهره‌ها در باز و بست بعد از ریختن بتن، صفحه ستون‌ها باید با استفاده از نایلون یا گونی پوشانده شوند و بهتر است منافذ آنها به گریس آغشته شوند.
3. نصب ستون‌ها در اسکلت فلزی
در حوزه ساختمانی، ستون‌ها نماد استحکام و پایداری سازه‌ها هستند و در اسکلت فلزی نیز نقش بسیار مهمی دارند. برای انجام صحیح این مرحله، روش‌های مختلف مهندسی وجود دارد که باید با دقت و زبردستی اجرا شوند. این ستون‌ها باید قادر باشند که بارهای وارد شده را به پی یا فونداسیون منتقل کنند و برای این منظور باید دارای مقاومت لازم باشند.
مقاطع مربعی و H شکل از بهترین نوع مقاطع برای ستون‌ها به شمار می‌روند که مهندسان در اجرای این مرحله از آنها استفاده می‌کنند. نصب صحیح ستون‌ها از جمله اقدامات حیاتی در مراحل ساخت اسکلت فلزی است. به همین دلیل، نیاز به نظارت دقیق و کنترل صحیح بر انجام این کار داریم. برای بالا بردن ستون‌ها از چرثقیل‌ها استفاده می‌شود، اما این کار باید توسط افراد با تجربه و ماهر انجام شود تا عملیات به خوبی انجام شود و ستون‌ها به صورت صحیح نصب شوند.
4. نصب تیرها در ساخت اسکلت فلزی
پس از نصب ستون‌ها در ساخت اسکلت فلزی، مرحله بعدی مربوط به نصب تیرها است. تیرها عمدتاً به صورت افقی و شیبدار نصب می‌شوند و وظیفه اصلی آنها انتقال بارهای قائم به ستون‌ها است که در این فرآیند تنش کششی ایجاد می‌گردد. انواع تیرها در اسکلت فلزی شامل تیرهای اصلی یا شاه تیرها و تیرهای فرعی یا تیرچه‌ها می‌شوند.
شاه تیرها به ستون‌ها متصل می‌شوند و وظیفه اصلی آنها انتقال بارهای افقی اصلی را بر عهده دارند. این اعضا از تیرآهن‌های معمولی یا تیرآهن بال پهن استفاده می‌کنند که نوع و ابعاد آنها توسط مهندس مشخص می‌شود. تیرچه‌ها نیز به شاه تیرها متصل می‌شوند و وظیفه انتقال بارهای از سقف به شاه تیر را بر عهده دارند.
برای اتصال تیر به ستون، سه روش اصلی به کار می‌رود که شامل اتصال ساده، اتصال صلب و اتصال نیمه صلب می‌شود. در اتصال ساده، از نبشی جان، نبشی نشیمن یا نبشی نشیمن تقویت شده استفاده می‌شود. اتصال صلب ممکن است به صورت اتصال مستقیم، با استفاده از ورق زیر سری و روسری یا اتصال فلنجی انجام شود.
5. نصب راه پله‌ها
در صورت لزوم، پس از نصب تیرها، اقدام به نصب راه‌پله‌ها می‌شود. طراحی راه‌پله نیازمند الگوی خاصی است. به همین علت باید توسط افراد ماهر اجرا شود. محاسبه دقیق زاویه و ارتفاع این عناصر ضروری است تا پس از نصب، مشکلی برای استفاده از راه‌پله به وجود نیاید.
6. مهاربند یا بادبند
بادبندها یا مهاربندها در نقشه‌های مربوطه مشخص می‌شوند و بعد از نصب ستون و تیر، به این بخش از ساختمان توجه می‌شود. تحمل بارهای جانبی که ممکن است در نتیجه طوفان یا زلزله به وجود آید از جمله مهمترین وظایف این بخش از اسکلت فلزی است.
برای ساخت بادبند، از موادی از قبیل میلگردها، نبشی‌ها، ناودانی‌ها، تسمه‌ها و نیمرخ‌های نورد شده استفاده می‌شود. فرآیند ساخت این عنصر از اسکلت فلزی به طرز کاملاً مشخصی صورت می‌گیرد و عملیات جوشکاری آن نیز به راحتی قابل انجام است، اما نیازمند دقت و مهارت خاصی است.
سخن پایانی
در پایان باید توجه داشت که فرایند ساخت اسکلت فلزی در کارخانه یکی از مهمترین مراحل در ساخت و ساز ساختمان‌ها است. این فرایند، با دقت و استفاده از تکنولوژی‌های روز دنیا، به اجرای صحیح و کیفیت بالای سازه‌ها کمک می‌کند.
